De Tweede Wereldoorlog in Broome

Zaterdag 3 maart was er in Broome een herdenkingsdienst. Wellicht hebben sommige van jullie het voorbij zien komen op het nieuws, wij kregen een link doorgestuurd van het korte bericht tijdens het NOS journaal. Met enige schaamte moet ik toegeven dat ik het verhaal achter deze dienst pas leerde tijdens de aanloop ervan. Het blijkt dat er 68 Nederlandse vrouwen, kinderen en sommige mannen in de haven verbrand en/of verdronken zijn nadat ze werden beschoten door Japanse bommenwerpers. De Nederlandse piloot Gus (Guus?) Winckel was de held van de dag toen hij een van de bommenwerpers uit de lucht schoot. Ook enige locale mensen die wat van de slachtoffers hebben kunnen redden werden geëerd voor hun daden. De luchtaanval was deel van een poging van de Japanners om Australië te bezetten. De aanval was onverwacht en de Nederlanders waren hier net aangevaren omdat zij Indonesië met ontvluchtten. Voor degenen die geïnteresseerd zijn zie hieronder een link naar een 'podtour' die indrukwekkend is gemaakt met interviews en geluidseffecten, en een artikel op de website van de ambassade.

http://www.abc.net.au/local/stories/2012/02/27/3440674.htm?site=kimberley
http://australia.nlembassy.org/news/2012/02/70-years-commemorating-dutch-victims-of-the-broome-air-raid.html
http://nos.nl/video/347665-oorlog-van-een-dag-herdacht-in-broome.html

Wij zijn naar de dienst in Bedford park geweest. Op de fiets in de vroege zaterdagochtend en dus een beetje te laat. Tot onze verbazing waren er duizenden mensen en uiteindelijk duurde de dienst bijna twee uur. Toen vonden we het eigenlijk niet zo erg meer dat we een beetje later arriveerden. Twee uur is lang in de zon aan de baai. St Mary's middelbare school dansstudenten lieten een prachtige interpretatie van die ochtend 70 jaar geleden zien, die alle speechers die volgden op de uitvoering sprakeloos lieten. Dus gelukkig voor ons verkorte versies van de speeches en daarna nog een kranslegging. Joy en ik schuilden in de schaduw van een paar opgezette tenten. Het werd ons al snel duidelijk dat hier de Nederlanders geparkeerd waren: toen er gesalueerd moest worden en iedereen opstond moesten alle mannen bukken! Australische producten zijn niet gebouwd voor Nederlandse lengte. Ik raakte aan de praat met een paar aardige mannen die alle vier de zonen van Gus bleken te zijn. Gus is nu 99 jaar oud en zijn gezondheid liet reizen naar Broome niet toe. De zonen wonen net als vader in New Zealand en schijnen goed te boeren. Er werd bij het afscheid onbeschaamd met me geflirt en ik vroeg me even af of dit nou typisch Nederlands gedrag was (wat ik niet meer herken) of dat de heren wellicht door alle aandacht en publiciteit stijf stonden van adrenaline en testosteron (pun not intended). Enfin, het was een opmerkelijke ochtend die werd afgesloten met een luchtshow van alle in Broome bestaande luchtvaartuigen (een beetje onnodig maar tijd vullend) en uiteindelijk het overvliegen van een paar gevechtsvliegtuigen in formatie. Een Nederlandse getinte ochtend in Broome...