Taligheid (2)

Taal, toch wel heel belangrijk. En goed voor de lach. Joy spreekt nog steeds Nederlands thuis en Engels op school. Het komt regelmatig voor dat zij mij verbetert, vooral in uitspraak. We lezen ook boeken in beide talen en Joy en ik spelen nu Scrabble, ook in beide talen. Dat levert soms grappige woorden op. Want wat er wel structureel gedaan wordt is een uitdrukking of grammaticaregel gewoon toepassen op de andere taal, en dit gebeurd dan toch vaker van het Engels naar het Nederlands dan andersom. Of woorden die even niet paraat zijn, die worden vervangen met het Engelse woord. 'Toen ik de kleren gefetched had moesten we naast Jesus staan en verdrietig kijken. Dit is als hij aan het cross genaild wordt.' Niet schrikken, Joy zit wel op een katholieke school maar dat merk je eigenlijk alleen maar rond Pasen en kerst.
Behalve boekjes lezen we tegenwoordig ook etiketten in de supermarkt. Want ik kan wel blijven zeggen of een product gezond of minder gezond is, het moet haar zelf toch een keer duidelijk worden. Dus we nemen het boekje Wat zit er in uw eten? mee en dan gaan we op stap. Joy wordt zich hierdoor behalve van de inhoud van producten ook veel bewuster van wat er allemaal in de winkel ligt. Van de week kwamen we onderweg naar de melk langs het vlees. En plots valt haar oog op het 'vers' huisdiervoer in de koeling. Zij riep prompt: 'Mam, gross (gatver), moet je kijken! Mice!'. We bekijken het product nog eens goed samen en Joy leest dan het volledig etiket: 'Fresh Paws, diced mice'. Er stond mince, maar goed je leest wat je verwacht te zien op deze leeftijd en dus ligt er in plaats van 'blokjes gehakt' (vraag mij niet wat het is, het klinkt ook behoorlijk gatver in mijn oren), 'in blokjes gehakte muizen'. Klanten rondom ons vonden het ook een bijzondere vondst en winkelen al grinnikend verder.
Vandaag was het mijn beurt. Ik sprak met Sally die net uit het ziekenhuis is in verband met een operatie die haar behoorlijk immobiel gemaakt heeft. Vragend hoe zij zich vermaakt, en ruim 80-jarige die superactief is, vertelt ze mij dat ze heel veel creatiefs heeft gedaan: naaien, breien, kalligrafie en nog zo meer. Ik deel dan met haar dat ik ook een heel oude hobby weer heb opgepakt, namelijk 'crotcheting'. Zij barstte in lachen uit en ik had al gauw de grap door. We zijn er allebei even goed ingebleven. 'Crochet' is het Engelse woord voor haken, op zijn Frans uitgesproken normaliter. 'Crotch' heeft verschillende betekenissen maar het meest voor de hand liggend is toch wel het kruis. Niet dat van Jesus in dit geval! Die tussen de benen. Maar echt, het is heel onschuldig. Ik probeer een regenboogkleurige katoenen flessenhouder voor Joy te haken. Kweet niet of ik nog een steek kan zetten zonder te hikken van de lach.

De Tweede Wereldoorlog in Broome

Zaterdag 3 maart was er in Broome een herdenkingsdienst. Wellicht hebben sommige van jullie het voorbij zien komen op het nieuws, wij kregen een link doorgestuurd van het korte bericht tijdens het NOS journaal. Met enige schaamte moet ik toegeven dat ik het verhaal achter deze dienst pas leerde tijdens de aanloop ervan. Het blijkt dat er 68 Nederlandse vrouwen, kinderen en sommige mannen in de haven verbrand en/of verdronken zijn nadat ze werden beschoten door Japanse bommenwerpers. De Nederlandse piloot Gus (Guus?) Winckel was de held van de dag toen hij een van de bommenwerpers uit de lucht schoot. Ook enige locale mensen die wat van de slachtoffers hebben kunnen redden werden geëerd voor hun daden. De luchtaanval was deel van een poging van de Japanners om Australië te bezetten. De aanval was onverwacht en de Nederlanders waren hier net aangevaren omdat zij Indonesië met ontvluchtten. Voor degenen die geïnteresseerd zijn zie hieronder een link naar een 'podtour' die indrukwekkend is gemaakt met interviews en geluidseffecten, en een artikel op de website van de ambassade.

http://www.abc.net.au/local/stories/2012/02/27/3440674.htm?site=kimberley
http://australia.nlembassy.org/news/2012/02/70-years-commemorating-dutch-victims-of-the-broome-air-raid.html
http://nos.nl/video/347665-oorlog-van-een-dag-herdacht-in-broome.html

Wij zijn naar de dienst in Bedford park geweest. Op de fiets in de vroege zaterdagochtend en dus een beetje te laat. Tot onze verbazing waren er duizenden mensen en uiteindelijk duurde de dienst bijna twee uur. Toen vonden we het eigenlijk niet zo erg meer dat we een beetje later arriveerden. Twee uur is lang in de zon aan de baai. St Mary's middelbare school dansstudenten lieten een prachtige interpretatie van die ochtend 70 jaar geleden zien, die alle speechers die volgden op de uitvoering sprakeloos lieten. Dus gelukkig voor ons verkorte versies van de speeches en daarna nog een kranslegging. Joy en ik schuilden in de schaduw van een paar opgezette tenten. Het werd ons al snel duidelijk dat hier de Nederlanders geparkeerd waren: toen er gesalueerd moest worden en iedereen opstond moesten alle mannen bukken! Australische producten zijn niet gebouwd voor Nederlandse lengte. Ik raakte aan de praat met een paar aardige mannen die alle vier de zonen van Gus bleken te zijn. Gus is nu 99 jaar oud en zijn gezondheid liet reizen naar Broome niet toe. De zonen wonen net als vader in New Zealand en schijnen goed te boeren. Er werd bij het afscheid onbeschaamd met me geflirt en ik vroeg me even af of dit nou typisch Nederlands gedrag was (wat ik niet meer herken) of dat de heren wellicht door alle aandacht en publiciteit stijf stonden van adrenaline en testosteron (pun not intended). Enfin, het was een opmerkelijke ochtend die werd afgesloten met een luchtshow van alle in Broome bestaande luchtvaartuigen (een beetje onnodig maar tijd vullend) en uiteindelijk het overvliegen van een paar gevechtsvliegtuigen in formatie. Een Nederlandse getinte ochtend in Broome...